Siber Güvenlik Hukuku

Siber güvenlik, dijital çağda kişisel verilerin, işletme bilgilerinin ve kritik altyapıların korunması için gereksinim duyulan temel unsurlardan biridir. Günümüzde, internet üzerinden gerçekleştirilen işlemlerin artışı ve dijital sistemlerin yaygınlaşmasıyla birlikte, siber saldırılar da artış göstermektedir. Bu durum, bireyler ve kuruluşlar için ciddi tehditler oluşturmaktadır. Siber güvenlik politikalarının ve yasalarının oluşturulması, bu tehditlere karşı etkili bir koruma sağlamak amacıyla hayati önem taşımaktadır.

AB ve ABD Siber Güvenlik Mevzuatı

Avrupa Birliği (AB) ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), siber güvenlik alanlarında farklı düzenleme ve stratejiler benimsemektedirler. Her iki bölge de siber tehditlerin yönetimi adına çeşitli yasalar geliştirmiştir, ancak bu yasaların kapsamı ve uygulanma yöntemleri farklılık göstermektedir.

AB Siber Güvenlik Yasaları

AB, siber güvenliği sağlama konusundaki çabalarını artırmak amacıyla özel hukuk ve kamu hukuku kapsamında bir dizi düzenleme yapmıştır:

NIS1 ve NIS2:

• Birinci NIS Direktifi (NIS1), siber güvenlik alanında belli sektörlerin belirlenmesi ve bu sektörlerdeki aktörlere yönelik temel yükümlülüklerin belirlenmesine yönelik düzenlemeleri içermektedir. NIS2 ile kapsam genişletilmiş, yeni sektörler eklenmiş ve siber güvenlik uyumluluğunu sağlamaya yönelik daha sıkı yaptırımlar getirilmiştir. AB üye ülkelerine, belirli sektördeki kuruluşların siber olayları yönetebilme kabiliyetine sahip olmaları ve siber olayları bildirme yükümlülüğü getirilmiştir.

Cybersecurity Act:

• Bu yasa, Europe’s Cybersecurity Agency (ENISA) tarafından belirlenen siber güvenlik standartlarını belirlemekte ve bu standartlara uyumun nasıl sağlanacağına dair mekanizmaları geliştirmektedir. ENISA, siber güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynamaktadır ve bu yasayla beraber daha etkin bir işlevsellik kazanmaktadır.

Cyber Resilience Act:

• AB içindeki ürünlerin güvenliği konusunda standartlar belirlemekte ve güvenlik standartlarına uymayan ürünlerin piyasada yer almasını engellemektedir. Bu durum, özellikle siber güvenliğe dair ürünlerin güvenilirliğini artırmayı hedeflemektedir.

ABD Siber Güvenlik Yaklaşımları

ABD, siber güvenlik alanında daha esnek ve dinamik düzenlemeler geliştirmektedir. ABD, devletin ve özel sektörün işbirliği içinde hareket ettiği bir çerçeve sunmuş ve siber güvenlik tehditlerine karşı daha proaktif bir yaklaşım sergilemiştir. ABD hükümeti, kritik altyapıların korunması için çeşitli yasalar ve düzenlemeler geliştirmiştir. Bu yasalar, siber saldırılara karşı hazırlık, önleme, tespit ve yanıt mekanizmalarını içermektedir.

Türkiye'de Siber Güvenlik Mevzuatı

Türkiye, 19 Mart 2025 tarihinde yürürlüğe girecek olan Siber Güvenlik Kanunu ile siber güvenlik alanında önemli adımlar atmıştır. Bu kanun, Türkiye'nin dijital güvenlik altyapısını güçlendirerek, siber tehditlere karşı kapsamlı bir mücadele mekanizması oluşturmayı hedeflemektedir. 7545 Sayılı Siber Güvenlik Kanunu hakkındaki yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

• Yürürlüğe Giriş Tarihi: Yeni düzenlemeler, siber güvenlik alanında gerekli yasal çerçevenin oluşturulması amacıyla belirlendi. Kanun, kamu kurumları, özel sektör ve bireyleri kapsayan geniş bir düzenleme sunmaktadır.
• Açıklamalar: Kanun, kritik altyapıların korunmasını sağlamak amacıyla sızma testleri, risk analizleri ve sertifikasyon süreçlerini zorunlu hale getirmektedir. Ayrıca, siber güvenlik alanında kapsamlı bir yönetişim modeli oluşturulmuştur.
• Cezai Yaptırımlar: Siber saldırı düzenleyen bireyler için 8-12 yıl, veri sızdıranlar için ise 10-15 yıl hapis cezası öngörülmektedir. Bununla birlikte, yetkililerin talep ettiği bilgileri vermeyen kuruluşlara 1-3 yıl hapis ve adli para cezası uygulanması gibi yaptırımlar da mevcuttur.

Türkiye’deki düzenlemelerin temel amacı, siber güvenliğin sağlanabilmesi için yasal zemin oluşturmaktır. Bununla birlikte, kanunun ifade özgürlüğüne sınırlama getirebileceği eleştirileri yapılmaktadır. Muhalefet ve basın örgütleri, "veri sızıntısı" gibi belirsiz ifadelerin gazetecileri hedef alabileceği konusunda uyarılarda bulunmaktadır.

Siber Güvenlikte Gelecek Öngörüleri

Gelecek dönem, siber güvenlik mevzuatında daha katı kurallar ve yaptırımların uygulanmasını beklenmektedir. Yasal düzenlemelerin yanı sıra, bireylerin ve kuruluşların siber güvenlik konusunda bilinçlenmeleri de kritik bir öneme sahiptir. Yalnızca yasalar yeterli olmayacak, aynı zamanda siber güvenliğe dair kültürel bir bilincin oluşması gerekmektedir.

Uluslararası işbirlikleri ve devletler arası güvenlik stratejileri, siber güvenliğin güçlendirilmesine yönelik önemli adımlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Özellikle, ülkelerin ortak tehditlerle mücadele edebilmesi adına işbirliklerinin artması beklenmektedir.

Sonuç olarak, siber güvenlik hukuku ve mevzuatı, teknolojinin gelişimine paralel olarak sürekli olarak güncellenmeli ve güçlendirilmelidir. Hem bireyler hem de kuruluşlar için, siber güvenlik önlemlerinin alınması ve bu alanda yapılacak bilinçlendirme çalışmaları, dijital dünyanın güvenliğini sağlamada kritik bir rol oynamaktadır.